Choroba Alzheimera

Kiedy zaczyna się demencja?

Demencja (otępienie) to zespół objawów wynikających z postępujących zaburzeń funkcji poznawczych, obejmujących deficyty pamięci, mowy, planowania, rozpoznawania, oraz funkcji wykonawczych, których nasilenie zaburza aktywność zawodową, funkcjonowanie społeczne oraz wykonywanie czynności dnia codziennego. W dalszym przebiegu procesu chorobowego oprócz zaburzeń pamięci mogą dołączyć się zaburzenia zachowania, w tym zachowania agresywne.

Najczęściej występującym otępieniem jest choroba Alzheimera.

Zespoły otępienne są jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności i śmiertelności u osób w podeszłym wieku, co przekłada się na istotne konsekwencje społeczne i ekonomiczne.

Czym jest choroba Alzheimera?

Choroba Alzheimera jest najczęściej występującą chorobą neurozwyrodnieniową mózgu i charakteryzuje się powoli postępującym przebiegiem. W badaniu neuropatologicznym mózgu chorych na chorobę Alzheimera stwierdza się charakterystyczne zmiany (blaszki amyloidowe, zwyrodnienie włókienkowe, dystroficzne aksony oraz utratę neuronów i synaps) spowodowane odkładaniem się w mózgu nierozpuszczalnych i opornych na prawidłowy rozkład białek.

Jaka jest przyczyna choroby Alzheimera?

Choroba Alzheimera ma różnorodną etiologią i złożoną, wieloczynnikową patogenezę. Uważa się, że na rozwój choroby mają wpływ czynniki środowiskowe i genetyczne. Do najważniejszych czynników ryzyka zalicza się: starszy wiek, przebyty uraz głowy, nikotynizm, otyłość, hipercholesterolemia, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, przebyty zawału mózgu, niski poziom wykształcenia, niski status ekonomiczny, mała aktywność społeczna, a także pracę o niskim poziomie skomplikowania zadań. Wśród czynników ryzyka wymienia się również czynniki zapalne i toksyczne oraz niestosowanie hormonoterapii zastępczej i małą aktywność fizyczną.

Jak rozpoznać chorobę Alzheimera?

Rozpoznanie choroby stawiania lekarz z doświadczeniem na podstawie wywiadu, badania neurologicznego oraz po wykluczeniu chorób, w których również mogą występować zaburzenia pamięci np. guza mózgu, niedoczynności tarczycy, niedoboru witaminy B12 czy nasilonych zaburzeń depresyjnych.

Badaniem pomocniczym w stawianiu diagnozy jest badanie neuropsychologiczne pozwalające na dokładną ocenę poszczególnych funkcji poznawczych oraz określenie stopnia ich uszkodzenia.

Czy da się wyleczyć chorobę Alzheimera?

Współczesna medycyna wciąż nie zna skutecznego leku pozwalającego na wyleczenie lub zahamowanie postępu choroby. W leczeniu objawowym choroby stosuje się leki zwiększające przewodnictwo cholinergiczne w mózgu. Są to: donepezil, rywastygmina i galantamina. Lekiem stosowanym w leczeniu choroby Alzheimera jest również memantyna, której działanie ukierunkowane jest na zmniejszanie neurotoksyczności jednego z neuroprzekaźników w mózgu.

Należy zaznaczyć, że w przebiegu choroby dochodzi do rozwoju zaburzeń neuropsychiatrycznych takich jak depresja, lęk, pobudzenie, agresja, psychoza wymagających również leczenia objawowego.