Toksyna botulinowa (botulina) jest to substancja zdolna do porażenia mięśni. Ta właściwość botuliny jest na szeroką skalę wykorzystywana w medycynie.
Botulina jest znaną toksyną biologiczną. Jest to neurotoksyna wytwarzana przez laseczki jadu kiełbasianego Clostridium botulinum. Działanie botuliny polega na hamowaniu powstawania impulsu warunkującego aktywność komórki mięśniowej. Dochodzi więc do chemicznego odnerwienia mięśni, co powoduje ich rozluźnienie. Następstwem tej chemicznej denerwacji jest proces reinerwacji, który zostaje zapoczątkowany tworzeniem nowych wypustek nerwowych (ang. sprouting). W ten sposób powstałe nowe złącza nerwowo-mięśniowe są odpowiedzialne za powrót funkcji odnerwionej komórki mięśniowej. Nawet po wielokrotnych iniekcjach botuliny nie stwierdzano trwałego zaniku włókien mięśniowych, co przemawia za skutecznością procesu reinerwacji.
Przywrócenie funkcji zakończeń nerwowo-mięśniowych i powrót napięcia mięśniowego zachodzi po ok. 3-6 miesiącach.
Toksyna botulinowa zaczyna działać po 2-3 dniach od iniekcji, a pełen efekt można zaobserwować po 7-14 dniach.
Aktualnie dostępne preparaty toksyny botulinowej typu A: Botox®, Dysport®, Xeomin®.
Wskazania medyczne:
Objawy uboczne są lokalne i krótkotrwałe: ból w momencie podania, małe krwiaki mogące powstać w miejscu wstrzyknięcia, w zależności od miejsca wstrzyknięcia np.: zbytnie obniżenie brwi lub ich nadmierne uniesienie, opadnięcie powieki, podwójne widzenie, ograniczenie ruchomości wargi górnej, opadnięcie kącika ust, porażenie kończyny.
Nie powstają długotrwałe miejscowe objawy niepożądane!
Nie istnieje żadne ryzyko powstania blizn bądź uszkodzeń a miejsce wstrzyknięcia jest niewidoczne!
Wieloletnie doświadczenie z zastosowaniem botuliny w różnych schorzeniach pozwoliło stwierdzić, że jest to lek bardzo bezpieczny. Wysoce selektywny mechanizm działania botuliny powoduje, że lista przeciwwskazań do jej stosowania jest krótka.