Toksyna botulinowa

Toksyna botulinowa

Czym jest toksyna botulinowa i jak działa?

Toksyna botulinowa (botulina) jest to substancja zdolna do porażenia mięśni. Ta właściwość botuliny jest na szeroką skalę wykorzystywana w medycynie.

Botulina jest znaną toksyną biologiczną. Jest to neurotoksyna wytwarzana przez laseczki jadu kiełbasianego Clostridium botulinum. Działanie botuliny polega na hamowaniu powstawania impulsu warunkującego aktywność komórki mięśniowej. Dochodzi więc do chemicznego odnerwienia mięśni, co powoduje ich rozluźnienie. Następstwem tej chemicznej denerwacji jest proces reinerwacji, który zostaje zapoczątkowany tworzeniem nowych wypustek nerwowych (ang. sprouting). W ten sposób powstałe nowe złącza nerwowo-mięśniowe są odpowiedzialne za powrót funkcji odnerwionej komórki mięśniowej. Nawet po wielokrotnych iniekcjach botuliny nie stwierdzano trwałego zaniku włókien mięśniowych, co przemawia za skutecznością procesu reinerwacji.

Przywrócenie funkcji zakończeń nerwowo-mięśniowych i powrót napięcia mięśniowego zachodzi po ok. 3-6 miesiącach.

Toksyna botulinowa zaczyna działać po 2-3 dniach od iniekcji, a pełen efekt można zaobserwować po 7-14 dniach.

Toksyna botulinowa
Toksyna botulinowa
Preparaty botuliny

Aktualnie dostępne preparaty toksyny botulinowej typu A: Botox®, Dysport®, Xeomin®.

Jakie są wskazania do stosowania botuliny?

Wskazania medyczne:

  • kręcz karku
  • połowiczy kurcz twarzy
  • kurcz powiek
  • dystonie kończyn (w tym kurcz pisarski)
  • drżenie
  • dystonia krtaniowa
  • spastyczność kończyn
  • migrena przewlekła
  • leczenie bruksizmu (nadmiernego zaciskania zębów powodującego ich ciężkie uszkodzenia: ścieranie, łamanie)
  • nadpotliwość dłoni i stóp
Jakie są objawy uboczne botuliny?

Objawy uboczne są lokalne i krótkotrwałe: ból w momencie podania, małe krwiaki mogące powstać w miejscu wstrzyknięcia, w zależności od miejsca wstrzyknięcia np.: zbytnie obniżenie brwi lub ich nadmierne uniesienie, opadnięcie powieki, podwójne widzenie, ograniczenie ruchomości wargi górnej, opadnięcie kącika ust, porażenie kończyny.

Nie powstają długotrwałe miejscowe objawy niepożądane!

Nie istnieje żadne ryzyko powstania blizn bądź uszkodzeń a miejsce wstrzyknięcia jest niewidoczne!

Jakie są przeciwwskazania do stosowania botuliny?

Wieloletnie doświadczenie z zastosowaniem botuliny w różnych schorzeniach pozwoliło stwierdzić, że jest to lek bardzo bezpieczny. Wysoce selektywny mechanizm działania botuliny powoduje, że lista przeciwwskazań do jej stosowania jest krótka.

  • schorzenia spowodowane upośledzeniem transmisji nerwowo-mięśniowej (miastenia, zespół Lamberta-Eatona)
  • choroby przebiegające z zajęciem obwodowego układu nerwowego
  • stosowanie aminoglikozydów
  • kobiety w ciąży i karmiące piersią
  • znana nadwrażliwość na składniki preparatu (albumina ludzka)
  • zakażenie w planowanym miejscu wstrzyknięcia